Çocukken, adını hatırlamadığım bir çocuk kitabının üzerinde kitap okuyan çocuk görseli olduğunu anımsıyorum; görseldeki çocuk da elinde aynı görselin bulunduğu bir kitap tutuyordu - çıldırtıcı bir şeydi bu sevgili okur, bunun nereye kadar gidebileceğini hayal etmeye çalışıp delirecek gibi oluyordum. Sonsuza dek, kitap içinde kitap! Bu yazının amacı çocukluk travmalarından bahsetmek değil elbette; geçen hafta The Guardian'da rastladığım bir haber, nedense bunu çağrıştırdı. Guardian, Nijerya'lı ünlü romancı Chinua Achebe ile rapçi 50 Cent'in kavgaya tutuştuğundan bahsediyor. Kavganın galibi, ilginçtir ki 80'ini devirmiş olan Achebe olmuş. Achebe, pek çok eseri yanında Türkçede Parçalanma adıyla yayımlanan şahane kitabın yazarı, Afrika edebiyatının en önemli isimlerinden biri sayılıyor. Orijinal adı Things Fall Apart olan roman, bir baba-oğul öyküsü, aynı zamanda sömürgeleştirmeyi merkeze alıp sivri oklar yöneltiyor; Things Fall Apart ise, kitabın girişinde bir epigraf olarak yer alan Yeats şiiri The Second Coming'den bir dize (kitap içinde kitap döngüsü burada başlıyor işte.) Hal böyleyken, rap kişisi 50 Cent, çekmiş olduğu filme aynı adı vermeye yeltenince Achebe'nin avukatları kendisine bunun mümkün olmadığını, bu başlığın Achebe'nin romanıyla bütünleşmiş olduğunu bildirmişler. (Bu noktada Yeats'e ne oluyor? Yeats'in telif hakları serbest, dolayısıyla devre dışı kalıyor.) 50 Cent, Achebe'ye 1 milyon Amerikan doları ödeyerek uzlaşma çabasında bulunmuş ancak Afrikalı romancı, bu kitabın Afrika edebiyatının en çok bilinen romanı olduğunu ve isim haklarını 1 milyar da ödese kendisine devredemeyeceğini bildirmiş. 50 Cent'in filmi, Achebe'den gelen fırça sonrasında, All Things Fall Apart adını taşıyacak. Bu arada, hip hop grubu The Roots'un Things Fall Apart adlı bir albümü mevcut ama Achebe ile takışmış olduklarına dair bir veri mevcut değil. The Roots'un albüme bu adı vermesi, Achebe'ye saygı duruşu olarak kayıtlara geçmiş.
Ne diyorduk? Her şeyin nasıl dağıldığından söz ediyorduk galiba... Bolano'yu bu sayfalarda anmıştık, inatla yeniden analım ve şöyle diyelim: Ve eser, sonsuzlukta yalnız devam eder yolculuğuna.
Komedi olarak başlayan her şey... (Döngü.)
(Görsel, Marlene Dumas.)
Sevgili Yazar, küçük bir not: Achebe'nin kitabı daha önce iki kez yayımlanmış ve çok sevilmişti. İlk kez Üç Çiçek Yayınları, sonra da Sosyalist Yayınlar "Ruhum Yeniden Doğacak" adıyla yayımladı kitabı - Anjel Selveroğlu çevirisiyle. Ki bu ikinci baskı hâlâ mevcuttur: http://www.kitapyurdu.com/kitap/default.asp?id=41974
YanıtlaSilÜç Çiçek Yayınları edisyonunu bilmiyordum - en yeni edisyonu belirtmiştim ben yazıda, Sosyalist Yayınlar'ın edisyonunu hatırlattığınız için teşekkürler (satış dışı sanmıştım, iyi oldu.) Bu vesile ile altını çizeyim, çok güzel bir romandır, adı üzerinden telif savaşları olsun olmasın, şiddetle tavsiye ederim.
YanıtlaSil