13 Şubat 2017 Pazartesi

Kime ait?


Bir isim bir şahsın tekelinde olabilir mi? Ya da bir renk, bir roman kahramanı? Bir adayı toptan satın almanın ya da yıldızın birinin tapusunu elde etmenin mümkün olduğu dünyada, her şey mümkündür elbette... Geçen hafta, tam olarak ne iş yaptığını asla anlamadığım Kylie Jenner ile Kylie Minoque, Kylie ismini kimin tescilleteceğine dair cebelleşiyordu, ama daha garibi, daha önce vanta siyahı adlı rengin kullanım haklarını satın alan Anish Kapoor'a sinirlenen Stuart Semple'ın kendi yarattığı özel tondaki pembe rengi tescilleyip Kapoor hariç herkesin kullanımına açmasıydı sanırım - Kapoor, yine de bu kısıtlamayı hiçe sayacak ve Instagram sayfasında parmaklarına bulaşmış pembelerin pembesiyle el hareketi yaptığı bir fotoğrafını yayımlamayarak nispet yapmaktan çekinmeyecekti.

Bu bağlamda Salinger'ın yarattığı kahraman Holden Caulfield'i alıp kendi romanının kahramanı haline getiren Fredrik Colting bu işten men edilirken fan-fiction başlığı altında kahramanlar oradan oraya sıçrayacak, Kylie Jenner ile ismi üzerinden çatışmaya girmekten çekinmeyen Kylie Minoque, Nick Cave'in, Bunny Munro'nun Ölümü'nde kendisini neredeyse bir avatar'a çevirip kullanmasına bir şey demeyecekti... Eh, dünyanın pek de tutarlı bir yer olduğu söylenemezdi.

'Kime ait?' başlıklı tartışmaların en çetrefillisinin merkezinde, bana sorarsanız, hâlâ Kafka duruyor; İsrail'in mi, Almanya'nın mı yoksa Prag'ın mı kültürel arşivinde olması gerektiği tartışmaları ve yaşanan türlü dram derken geçen hafta yine, yeni bir sayfa açıldı ve Kafka araştırmacısı Kathi Diamant, Kafka'nın kaleme aldığı kimi aşk mektuplarının Berlin'de, Naziler tarafından yok edilmemiş gizli bir arşivde bulunduğunu iddia etti. Yabancılaşma duygusunu benzersiz bir biçimde aktarmış yazarın ölümünden bunca yıl sonra bu kadar farklı kurum ve kişi tarafından sahiplenilmesi ise, eh, yine ancak onun makus kaderine yakışabilirdi...

Bugün, bir romanın açılış cümlesi üzerinden hayat, ölüm, sahiplenme ve hükmetmeye dair düşündüm. Masa bana ait değil ama fotoğraf vasıtasıyla sahiplendim sayılır.

Aidiyetlerinizi sarsmayacak bir hafta diliyorum.

Ben tam kendime göre
Ben tam dünyaya göre
(...)

(Şiirler bizim olsun bari.)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder