Andy Warhol ve Nico, Batman ve Robin kılığında (siyah pelerini Nico kapmış) - Warhol'un Herkes için Pop Sanat sergisi, Pera Müzesi'nde devam etmekte, üstelik müzeye giriş cuma akşam 18.00-22.00 saatlerinde ücretsiz, belirtelim.
Kılık değiştirmekten bahsetmişken: Dickens'ın Büyük Umutlar'ının TV uyarlamasına yönelik reklam kampanyası vesilesiyle Bayan Havisham kılığında kadınlar Londra metrosunu basmış. Cuaron uyarlamasını tercih ederim şahsen, ama bana soran yok tabii, o versiyonda ihtişamlı bir Anne Bancroft tarafından canlandırılıyordu ve her şey, ama her şey o kadar yeşildi ki!
Geçelim: Dali küçükken aşçı olma hayalleri kurarmış, hatta iddiası şöyle: "Felsefi bilgiyi kavramak için sahip olduğumuz en iyi araç çenedir." Çene! Neyse, bağlantıda Dali dokunuşuyla enteresan bir yemek kitabı var; Bin Yıllık Yumurta tarifini kaçırmayın.
"... günümüzde kim bunun peşinde ki, bir çeşit gerçeklik hissinin?" Fatih Özgüven'den harika bir Cannes yazısı.
Burroughs ve Bowie, sohbette. Peyniraltı'nın Haziran sayısında da Burroughs var, gözden kaçmasın.
Serbest çağrışım: Taksim Eroin Fabrikası.
Son olarak, "Nerede yaşadığımı hep bileyim." Orhan Pamuk söyleşisi, geçtiğimiz pazar Hürriyet'te yayımlanmış.
Görselde, toplu taşımada Bernard Shaw okuyan genç bir Kate Moss, Vogue için Bruce Weber tarafından fotoğraflanmış; 'Kitap mı? Katiyen okumam, çok meraklanırsam son sayfasına kitapçıda bakar neden bahsettiğini öğrenirim' diyenlerden değilseniz ne mutlu, çünkü yaz geldi... Açık havada kitap okuma mevsimi resmen başlamıştır!
İyi tatiller.
30 Mayıs 2014 Cuma
29 Mayıs 2014 Perşembe
Yıldız
Yel değirmenleriyle
savaşmaktansa kolları sonuna kadar açıp onları kucaklamak üzere koşmak... Mümkün. Miller’ın yaşam kavgasının dökümü, medeniyete karşı ne denli nefret ile
yüklüyse, varoluşun eşzamanlı sefaleti ve muhteşemliğinin verdiği sarhoşluk ile
dopdolu. Miller’ın insanlığa öfkesi ne denli büyükse, insana sevgisi o denli
derin ve o sevgi onun sefaletine, küçüklüğüne olanca nefret ve isyan da
içeriyor. Yine o sevgi, onu coşkuyla sarmalıyor.
Oğlak Dönencesi,
geçmişten geleceğe, kasıklardan zihne, insandan insanlığa uzanan bir uzun
yürüyüş. Rahimden mezara, bitmek bilmeyen bir kavga. Ve yaşam, tüm sefaleti ve
kısırdöngüleriyle, ona dair belletilen tüm kural, tabu ve olguların ötesinde,
yepyeni mecralar sunuyor sahibine, diyeceğini olanca gücüyle haykırabilsin
diye.
Kaosun dehşeti ve
güzelliği. Girdabın çekimine karşı dans, dans, dans. Rahimden mezara... Belki
de Nietzsche’yi anmak gerek burada: “Dans eden bir yıldız doğurabilmesi için
insanın içinde önce kaos barındırması gerekir.”
Kaos her yerde.
Oğlak Dönencesi,
Avi Pardo’nun çevirisiyle, şimdi tüm kitapçılarda.
28 Mayıs 2014 Çarşamba
Dişi
İlk durak
yumurtalıksa şayet, dünyaya gelişin temel ilkesidir dişilik. Miller’ın
yumurtalıklardan başlattığı hayat serüveni, bir kadından diğerine uzanarak
ilerliyor; hepsi bir ve hepsi farklı. Paris Söyleşileri’nde bu konudaki bir
soruya yanıt verirken cinsellik üzerine bir otorite gibi algılanmaktan ne denli
sıkıldığını, herkesin yaptığı bir şeyi olduğu gibi yazmak dışında bir şey
yapmadığını belirtiyor Miller. Büyük A ile aşka dair bilmediği pek çok şeyin
olduğunu söylüyor; cinselliği varoluş cehennemine savrulmuş, alın yazısını
gerçekleştirmekten aciz insan için büyük bir avutucu olarak gördüğünün altını
çiziyor. Tabii bu, cinselliğin tadını çıkartmasına engel değil... Gerçek
hayatta onu darmadağın eden June’a tekabül eden Mona karakteri ile ilişkisi,
Oğlak Dönencesi’nde dolaylı olarak ve sembolist bir yaklaşımla resmediliyor;
siyah bir yıldızın altında birbirinin teniyle beslenerek tükenen ve birleştikçe
uzaklaşan iki biçare. Gerisi alışverişten ibaret; birtakım kadınlar ve birtakım
adamlar, bir ucunda doğumun diğer ucunda mezarın olduğu yaşam adlı nehirde
rastlantısal kavuşmalar ve ayrılıklar. Siyah yıldızın altında olan bitenler, salt
cinselliğin kapsayamadığı bir mücadeleyi ortaya koyuyor, öyle ki tasviri,
mekanik olanın ortaya konmasından katbekat zor.
Bengi dişilik, ki
yaşamın temel ilkesidir, Goethe’ye göre insanları cennete yükseltecek şeydir...
Miller’ın anlatımında bu yalnız, kusurlu, hasarlı ve muhteşem dünyadan öte ne
bir cennet ne de bir cehennem var oysa, bengi dişilik onu buraya savuran temel
ilke ve gerisi girdaplara karşı verilecek türlü mücadeleden başka bir şey değil.
“... cinsellikle
ilgili tartışmaların ölümünü, evet, istiyorum! Gına geldi!” *
(Paris
Söyleşileri, Henry Miller & G. Belmont. Çeviri: Özdemir İnce. Simavi
Yayınları, 1991. Görselde La Mona; mimar Armando Munoz Garcia'nın Tijuana'da inşa ettiği kadın bedeni içinde yer alan yapı.)
27 Mayıs 2014 Salı
Yazgı
“İnsan alın
yazısını yerine getirmezse yazgı onu kuyruğundan sürükler...”*
Tek gerçeğin akış
olduğu dünyada, kendi yatağını belirleyebilen bir akarsu olmak... Miller’ın
alın yazısı dediği, yazgıdan farklı olarak, kişinin yüreğinde, ta derinlerde
bildiği ama dünya işlerine kapılarak görmezden gelmeye yatkın olduğu, bir tür
itici güç. Oğlak Dönencesi ise, koordinatları birileri tarafından çok önceden
saptanarak herkese dayatılmış bir dünyaya, kişiyi alın yazısından koparıp
yazgısına hapseden çarklara karşı atılan bir isyan çığlığı.
Alın yazısı mı?
Miller’ınki gerçeği söylemek, onu ifade edebilmek, olgulardan ibaret olanı
değil her şeyi kapsayan biçimiyle salt gerçeği ortaya koyabilmek olsa gerek. Nesnel
gerçeklik denen yanılgıyı değil, deneyime dayalı, ifade etmesi ise bir o kadar
güç olan gerçekliği.
(Paris Söyleşileri,
Henry Miller & G. Belmont. Çeviri: Özdemir İnce. Simavi Yayınları, 1991. Görsel, Brassai.)
26 Mayıs 2014 Pazartesi
Kırılma
“Kırıldıkça
açılır, kırıldıkça yeniden başlar insan, işte bu önemlidir.”*
Yumurtalığa
düştüğü andaki kırılmadan bir sonrakine, doğumdan meçhule
uzanan bir yaşam dökümü... Henry Miller, Oğlak Dönencesi’nde dünyaya
savruluş öyküsünü, medeniyet denen utanç panosunun üzerine insan mozaikleri
işleye işleye işleye anlatıyor. Kırılmalar, öyle temel ki yaşam tecrübesinde,
ardı arkası gelmiyor. Bitimsiz bir döngü bu; yaşamak için verilen savaş - hüzün
ile sevinç, haz ile hezeyan arasında gidip gelen bir trans hali.
Arka planda iki
büyük savaşın arasında, ‘gelişim’in kucağında bir Batı medeniyeti; kapitalist
anlayışın dörtnala koştuğu, gıdım gıdım yontulmakta olan New York şehri. Burası
Amerika, ‘özgürlükler ülkesi,’ ama karnınız açsa şayet, özgürlükten vazgeçip köleliği kabul etmeniz gerekecek. Vitrinde ışıkların altında pırıl
pırıl parlayan şey her ne ise bir hayalden ibaret ve hayaller, ekonomiyi
şahlandıracak dinamonun dişlileriyle kol kola girmiş, öğütecek yaşamların peşine
düşmekte. Medeniyet dedikleri savaş, kölelik ve beton yaratan bir düzenden
fazlası, kendi çocuklarını yiyen bir Tanrı’dan başkası değil ve görmek için
gözlerinizi açık tutmanız yeterli gelecek.
Yumurtalıktan
mezara, siperlerden meydanlara, kasıklardan zihne uzanan bir mücadelenin öyküsü
Oğlak Dönencesi.
Çarklara karşı,
bir başına.
23 Mayıs 2014 Cuma
N-n-n
Deniz Kıral, Tezer Özlü'ye sormuş; Özlü yanıtlamış: "En üzücü olay, başkalarını üzmektir. Şu an ve hep, deniz kenarı ile güneş ve bahçe isterim. Çocukken elma ağaçları, su, toprak ile oynardım."
Selim Sesler'in ardından Fatih Akın yazmış: "Cennette klarnet çalıyorsun Selim!"
Selfie'nin Türkçesi: Özçekim. Kelime o kadar kötü ki, 'selfie' akımını durdurabilir.
Işık hızında bir trajikomedi: Hızımızı Tadacaksınız.
Gündemden kaçış yok madem, öyleyse buyrun: İstatistik ağlıyor... ya da 'Bekarlık nükleerden daha tehlikeli.'
Görselde, Annie Leibovitz'in objektifinden Susan Sontag, çalışma masasında.
Akıl sağlığınıza sahip çıkacağınız bir hafta sonu dilerim... Tabii eğer böyle bir şey, hâlâ mümkünse.
Selim Sesler'in ardından Fatih Akın yazmış: "Cennette klarnet çalıyorsun Selim!"
Selfie'nin Türkçesi: Özçekim. Kelime o kadar kötü ki, 'selfie' akımını durdurabilir.
Işık hızında bir trajikomedi: Hızımızı Tadacaksınız.
Gündemden kaçış yok madem, öyleyse buyrun: İstatistik ağlıyor... ya da 'Bekarlık nükleerden daha tehlikeli.'
Görselde, Annie Leibovitz'in objektifinden Susan Sontag, çalışma masasında.
Akıl sağlığınıza sahip çıkacağınız bir hafta sonu dilerim... Tabii eğer böyle bir şey, hâlâ mümkünse.
22 Mayıs 2014 Perşembe
21 Mayıs 2014 Çarşamba
20 Mayıs 2014 Salı
İnsan
... Prizmanın ortasında bir yerlerde insan yer almaktadır.*
(Görsel, Deborah Butterfield'e ait yerleştirme; (*) alıntı, Marguerite Yourcenar'ın Rüya Kayıtları'ndan, çeviri: Roza Hakmen.)
19 Mayıs 2014 Pazartesi
Yaşam
Yaşam yaşamıyor.*
Soma'nın işçileri.
Soma madeninde iş cinayeti.
Varlık ve matematik.
Öğrenebildiklerimiz...
"Bunun sonu yok."
(Ferdinand Kürnberger - bkz. Minima Moralia, Birinci Kısım, Epigraf)
Soma'nın işçileri.
Soma madeninde iş cinayeti.
Varlık ve matematik.
Öğrenebildiklerimiz...
"Bunun sonu yok."
(Ferdinand Kürnberger - bkz. Minima Moralia, Birinci Kısım, Epigraf)
15 Mayıs 2014 Perşembe
13 Mayıs 2014 Salı
Yeni
Benim için bir kitabı anlamak kitabın ortadan kaybolması, çiğ çiğ yendikten sonra sindirilip yeni bir ruh yaratılması ve dünyayı yeniden biçimlendirmek üzere bünyeye katılması demektir.
(Henry Miller, Oğlak Dönencesi. Çeviri: Avi Pardo. Çok yakında... Görselde John Latham'a ait bir çalışma: Still and Chew - Latham ve öğrencileri, kütüphaneden alınmış Art and Culture adlı eseri sayfalarına ayırıp çiğnemişler, çiğnenmiş sayfaları bir sıvıda bekletip çözündürdükten sonra kütüphaneye teslim etmişler; görselde, bu olaya dair temsili yerleşleştirmeyi görmektesiniz. Kütüphane memnun olmamış elbette.)
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)