...
II
“Onlara hikaye
uydurmaktan vazgeçtim.”[i]
Anlatılan iyi bir
hikaye ise eğer, yaşanmış yahut kurmaca olması neyi değiştirir? Teoride fark
olmaması gerekir ama işin iç yüzü öyle değil: Paketlenmiş gerçeklerin, hele de
acı, yürek burkucu, hazin gerçeklerin, kurmaca okuru diye nitelenen kitlenin
dışında kalan bir gruba hitap ettiği ve normalde kitap okuru sayılmayan bu
kişileri kitabevlerine çektiği tecrübeyle sabit. 2007 yılında Bookseller, bilhassa o dönemde listeleri
kasıp kavuran gerçek çilelere dair bu nevi kitaplar için bir janr uydurmuş:
Sefalet edebiyatı, nam-ı diğer misery-lit.
Edebiyat yanıltıcı olmasın; bu terimle kasıt, yaşamı boyunca türlü zorluklara
göğüs germiş bireylerin kaleme aldığı, “sefalet anıları” diye de bilinen otobiyografik
metinler; tacizin gölgesinde geçen bir çocukluğu, kanser ya da türlü zorlu
hastalıkla mücadeleyi, bir yakının acı kaybıyla baş etme öyküsünü veya
bağımlılıkların, akıl hastalıklarının, yeme bozukluklarının pençesinde
çırpınışları konu alan ve sayfaları gözyaşları eşliğinde çevrilen, yürek
parçalayıcı kitaplar. Anlayacağınız, okura bir başkasının kederine sığınma
fırsatı tanıyan ve can yakan, yaşanmış hikayeler; İngiltere’nin önemli
zincirlerinden Waterstone’s’un kategorilerine bakılacak olursa Acı Dolu
Yaşamlar rafında bulabilecekleriniz.
Ne kadar gerçek o
kadar iyi.
III
“Kitap
okuyanların sayısının dehşet verecek ölçüde az olduğu bir dünyada yazarın, sırf
hayatta kalmak için pek çok şey yapması gerekir.”[ii]
Gerçek[iii]
hikaye: Bundan dört-beş sene önce, İstanbul Kitap Fuarı’nda bir okur, “Beni
hüngür hüngür ağlatacak bir kitap arıyorum. Nerede bulabilirim?” diye sordu.
...
[i] Smith, Ali. “Gerçek Kısa Öykü,” İlk Kişi ve Diğer Kısa Öyküler.
(Çeviren: Handan Balkara.)
[ii] Enrique Vila-Matas’ın Guadalajara Kitap
Fuarı’nda yaptığı ‘Gelecek’ başlıklı konuşmadan; Kasım, 2015.
[iii] Gerçek, çünkü bana sordu.
(IAN Edebiyat'ın Haziran sayısına, Patricia Highsmith'in salyangozlarından başlayıp çağa özgü acılı hayatlar fetişine uzanan -spiral- bir yazı yazdım. Dergiyi kitabevlerinden veya kitap satan websitelerinden temin edebilirsiniz. Görsel: Roy Lichtenstein'ın.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder