Hakikat

Bir kıyamet romanı yazmak amacıyla yola koyulmadım. Bireysel anlamda ölümü ele alan bir roman bu. Pek yaygın, fakat nadiren dile getirilen bir korkuyu, Jack Gladney'nin takıntılı ölüm korkusunu  kapsayıp etkisizleştirecek kadar büyük ve korkunç olan tek şey Hitler. Jack, Hitler'i ona karşı bir koruma aracı gibi kullanıyor; tutunabileceği her şeye tutunmak istiyor. 

(Basının taleplerini nadiren karşılayan Don DeLillo, NYRB'ye Beyaz Gürültü'yü anlatıyor. Jack Gladney, Don DeLillo'nun Beyaz Gürültü romanının başkahramanı, Hitler Çalışmaları ise onun profesyonel ilgi alanı... Gladney, bir Amerikan üniversitesinde kendi icadı olan bu departmanda Hitler konusunda ders veriyor, çocukları ve eşi ile birlikte kendine açtığı üniversite profesörü nişinde yaşantısını tehdit edebilecek türlü tehlikeden korunduğunu umuyor. Sonra, günün birinde bir bulut, yaşadıkları yere doğru yaklaşarak ufak çapta bir kıyamet koparıyor ve Gladney'nin görece güvenli yaşamı, TV'lerin haber bültenlerinde ya da gazetelerin üçüncü sayfa haberlerinde rastlanacak biçimde dökülmeye başlıyor...

Bu romanı ilk okuduğumda iki binli yılların başlarıydı; o sıralar en büyük eğlencesi süpermarket sayılacak, kasabadan hallice bir kentte yaşıyordum, meşhur (!) bir seri katilin doğduğu ve kimi cinayetlerini işlediği yer olarak da bilinen bir kentti burası (başka bir özelliği yoktu) ve oraya nasıl öyle birden bire sürüklendiğimi ben bile bilemiyordum; içinde bulunduğum ruh hali sürekli kaygıdan çökkünlüğe, çökkünlükten kaygıya kayarken küçücük ekranda felaket haberleri, cinayet haberleri, cinnet haberleri ve hepsinin bileşimi siyaset haberleri beliriyor, yaşamın kesif karanlığı hepimizi, her an yutacakmış gibi geliyordu. Beyaz Gürültü benim için yazılmıştı sanki, sadece bana ait bir gerçekliği paylaşır gibi; öte yandan hepimizi, halimizi, her şeyimizi en hakiki biçimde ortaya koyuyordu - yazarın sesi, yaşamın kendisine eşlik etse, sanki her şeyi o anlatsa, o zaman bir parça teselliye yer bulunabilirdi. Hayat, üniversitede alınan bir ders gibi bölümlere ayrılsa ve ödevler baştan belirlense her şey daha kolay olabilirdi.

Seneler sonra, bu romanı tekrar okurken yine benzer duygulara kapıldım; kendi ölümüme ve ardından yaşamıma bakar gibi tanıdık bir duygu, deja vu. İlk okuduğumda beni dehşete sürükleyen ilk kısım, dahiyane olmakla beraber bu defa o denli sarsmadı, ama öte yandan kitabın final kısmında yer alan bahis, Jack ve eşinin ilişkisi, paylaştıkları yalnızlık, adeta bağrımı deşti... Ne diyorduk, zaman; zaman ve yaşam.

Kurumlara gözü kapalı güvendiğimiz bir çağda olsaydık eğer, bu kitabın çağ manzarasını tanıtmak adına, hakikatı anlatmak adına okullarda okutulması gerektiğini söylerdim ama dünya öyle bir yer değil ve okullarda ne yapıldığını bilmiyorum, bu nedenle, sadece, birilerinin bu muhteşem romanla yeni tanışmasına vesile olacaksa eğer (yeniden) yayımlanmasında parmağım olduğu için kıvanç duyduğumu bildiriyorum.

Şimdi, her zamanki ketum çizgimin dışına çıktığım için kendimi bir şeylere vurmam gerektiğinden bana müsaade... Görüşmek üzere.)

((Yukarıdaki görsel Hayward Gallery'deki Andreas Gursky sergisinden - Toyota, Toys R Us ve kadrajdaki yabancı. Aşağıda, Chelsea dolaylarında bir inşaata ait duvar. Gökyüzü bizim, ama hiç kimsenin.))